فشارخون باال )Hypertension)
مرور کلی
فشارخون باال بیماری شایع است، که به مرور زمان بعلت آسیبی که به دیواره عروق وارد می سازد سبب ایجاد
مشکالت سالمتی از قبیل بیماری های قلبی، سکته مغزی و … می شود.
فشارخون به مقاومتی که توسط رگ در برابر خروج خون از قلب ایجاد می شود، گفته می شود. هرچه عروق شما
تنگ تر شود یا قلب شما خون بیشتری را پمپاژ کند، فشار خون باالتر می رود.
شما می توانید سالها بدون هیچ عالئمی فشار خون باال داشته باشید. حتی بدون عالیم نیز، آسیب به رگ های
خونی و قلب شما ادامه دارد. فشار خون باالی کنترل نشده خطر بروز مشکالت جدی سالمتی، از جمله حمله قلبی
و سکته را افزایش می دهد.
آسیب های حاصل از فشار خون باال طی سالهای متمادی گسترده تر می شود و در نهایت تقریباً همه ی سیستم
های بدن را تحت تأثیر قرار می دهد. خوشبختانه فشار خون باال به راحتی قابل تشخیص است. و پس از دانستن
ابتال به فشار خون باال، می توانید به پزشک قلب خود برای کنترل آن مراجعه کنید.
عالیم
اکثر افراد مبتال به فشار خون هیچ گونه عالیم و نشانه ایی را تجربه نمی کنند، حتی در ز مان هایی که فشار خون
به میزان خطرناکی افزایش می یابد. ممکن است تعداد کمی از افراد مبتال به فشار خون باال دچار سردرد، تنگی
نفس یا خون دماغ شوند، اما این عالئم و نشانه ها خاص نیستند و معمو ًال تا رسیدن فشار خون باال به مرحله
شدید یا تهدید کننده زندگی بروز نمی کنند.
چه موقع به پزشک مراجعه می کنیم
از سن 18 سالگی حداقل هر 2 سال فشارخون باید توسط پزشک کنترل شود. از سن 40 سالگی به باال و نیز در
صورتی که بصورت ارثی شانس ابتال به فشارخون باال را دارید، از سن 39-18 سالگی فشار خون خود را بصورت
ساالنه کنترل نمایید.
فشار خون به طور کلی باید از هر دو بازو چک شود تا تفاوت بین آن ها وجود نداشته باشد. مهم است که از
یک کاف فشارخون سایز مناسب استفاده کنید. اگر قب ًال بیماری فشار خون باال برای شما تشخیص داده شده باشد
و یا عوامل خطر ساز دیگری برای بیماری های قلبی عروقی دارید، پزشک احتما ًال کنترل فشارخون به دفعات بیشتر
را توصیه می کند. در کودکان 3 ساله و باالتر معمو ًال فشار خون به عنوان بخشی از معاینه ساالنه آنها انجام می
گردد.
اگر شما بصورت منظم به پزشک مراجعه نمی کنید، می توانید از دستگاه های دیجیتال موجود در داروخانه ها
استفاده نموده و یا به مراکز بهداشت مراجعه نمایید.
دالیل
دو نوع فشار خون وجود دارد:
فشارخون اولیه
برای اکثر بزرگساالن، هیچ دلیل قابل توجهی برای فشار خون باال وجود ندارد. این نوع فشار خون باال، که فشار
خون اولیه نامیده می شود، به تدریج ایجاد شود.
فشارخون ثانویه
بعضی از افراد فشار خون باال دارند که ناشی از یک بیماری زمینه ای است. این نوع فشار خون باال، فشار خون
ثانویه نامیده می شود، به طور ناگهانی ظاهر می شود و باعث فشار خون باالتر از فشار خون اولیه می شود.
بیماری ها و داروهای مختلف می تواند منجر به فشار خون ثانویه شود، از جمله:
آپنه انسدادی خواب )وقفه های تنفسی که در حین خواب انجام می شود(
بیماری های کلیوی
تومورهای غده فوق کلیه
مشکالت تیروئید
بیماری های مادرزادی قلبی
مصرف داروهای خاص مانند قرص های ضد بارداری، داروهای ضد سرماخوردگی، ضد احتقان، مسکن های بدون
نسخه و برخی داروهای تجویز شده
مواد مخدر مانند کوکائین و آمفتامین
عوامل خطر
عوامل خطر زیادی برای ابتال به فشار خون باال وجود دارد:
افزایش سن
نژاد: سیاه پوستان بیشتر از سفید پوستان مبتال به فشار خون باال می شوند.
سابقه خانوادگی
اضافه وزن یا چاقی
کم تحرک ی
استفاده از تنباکو
مقدار زیادی نمک )سدیم( در رژیم غذایی
استرس
مصرف زیاد الکل
مصرف کم پتاسیم در رژیم غذایی
بارداری
برخی از بیماری های مزمن: برخی از شرایط مزمن همچنین ممکن است خطر ابتال به فشار خون را افزایش دهد،
مانند بیماری های کلیوی، دیابت و آپنه حین خواب.
عوارض
حمله یا سکته قلبی
آنوریسم )بادکنکی شدن رگ(: افزایش فشار خون می تواند باعث ضعیف شدن و برآمدگی رگ های خونی و تشکیل
آنوریسم شود. اگر آنوریسم پاره شود، می تواند زندگی را تهدید کند.
نارسایی قلبی
ایجاد رگهای خونی ضعیف و باریک در کلیه ها: این امر می تواند از عملکرد طبیعی کلیه ها جلوگیری کند.
ایجاد رگهای خونی ضخیم، باریک یا پاره شده در چشم: این می تواند منجر به کاهش بینایی شود.
مشکل در یادآوری مطالب
زوال عقل
تشخیص
برای اندازه گیری فشار خون، پزشک یا متخصص معمو ًال یک کاف فشارسنج را در اطراف بازو قرار می دهد و فشار
خون را با استفاده از یک گیج فشار اندازه گیری می کند.
میزان فشار خون که بر حسب میل ی متر جیوه داده می شود، دارای دو عدد است. عدد اول یا باالتر، فشار در
رگهای شما را هنگام ضربان قلب اندازه گیری می کند )فشار سیستولیک(. عدد دوم یا پایین، فشار موجود در رگ
های شما را بین ضربان ها اندازه گیری می کند )فشار دیاستولیک(.
فشار خون عموما به چهار دسته تقسیم می شود:
فشار دیاستولیک )عدد
پایینی(
فشار سیستولیک )عدد
باالیی(
دسته بندی فشار
خون
کمتر از 80 کمتر از 120 نرمال
کمتر از 80 129 تا 120 مستعد فشار خون
89 تا 80 139 تا 130 فشار خون باال مرحله
1
هر دو عدد در فشار خون مهم هستند. اما بعد از 50 سالگ ی، میزان فشار سیستولیک )عدد باالیی( بیشتر قابل
توجه است.
قبل از تشخیص بیماری فشار خون، پزشک احتما ًال دو تا سه جلسه جداگانه یا با فاصله زمانی در یک روز فشار
خون را اندازه گیری کند. به این دلیل که فشار خون به طور معمول در طول روز متفاوت است و ممکن است در
هنگام مراجعه به پزشک فشار خون باال رفته باشد و ممکن است جهت تایید پزشک از شما بخواهد تا فشار خون
را درمنزل اندازه گیری کنید.
پزشک شما ممکن است یک آزمایش 24 ساعته کنترل فشار خون به نام هولتر فشار خون سرپایی را برای تأیید
فشار خون باال توصیه کند. دستگاه مورد استفاده برای این آزمایش، فشار خون شما را در فواصل معین و در ط ی
24 ساعت اندازه گیری می کند و تصو یر دقیق تری از تغییرات فشار خون در طی شبانه روز به طور متوسط ارائه
می دهد.
پزشک همچنین ممکن است آزمایش های معمول مانند آزمایش ادرار، آزمایش خون، آزمایش کلسترول، نوار
قلب و اکو را برای بررسی های بیشتر توصیه کند.
اندازه گیری فشار خون در منزل
یک روش مهم برای بررسی اینکه آیا درمان فشار خون شما مناسب است و یا برای تشخیص و تایید فشار خون
باال، این است که فشار خون خود را در خانه کنترل کنید.
دستگاه های اندازه گیری فشار خون خانگ ی به طور گسترده ای در دسترس و ارزان هستند و برای خر ید آن نیازی
به نسخه پزشک ی ندار ید. کنترل فشار خون در منزل جایگز ین مراجعه به پزشک نیست.
اطمینان حاصل کنید که از یک دستگاه معتبر استفاده کرده و متناسب بودن کاف را بررسی کنید. دستگاه
فشارخون را با خود به مطب پزشک بیاور ید تا سال ی یک بار صحت آن را بررسی کند. با پزشک خود در مورد چگونگ ی
شروع بررسی فشار خون در خانه صحبت کنید.
دستگاه های اندازه گیری فشار خون دیجیتال دور مچ دست یا انگشت توسط انجمن قلب آمر یکا توصیه نمی
شود.
درمان
90 یا باالتر 140 یا باالتر فشار خون باال مرحله
2
بیشتر از 120 بیشتر از 180 بحران فشار خون
تغییر شیوه زندگ ی می تواند تا حد ز یادی به کنترل فشار خون باال کمک کند. پزشکان تغییر سبک زندگی را به
شما توصیه می کنند از جمله:
 داشتن یک رژ یم غذایی سالم برای قلب با مصرف نمک کمتر
 انجام فعالیت بدن ی منظم
 حفظ وزن مناسب یا کاهش وزن در صورت اضافه وزن یا چاق ی
 محدود کردن مصرف الکل و ترک سیگار
اما گاهی اوقات تغییر سبک زندگی و ورزش به تنهایی کافی نمی باشد و نیاز به مصرف دارو می باشد.
هدف برای درمان فشار خون باال به سطح سالمت شما بستگ ی دارد.
دسته دارو یی که پزشک برای شما تجو یز می کند به اندازه گیری فشار خون و سایر مشکالت پزشک ی شما بستگ ی
دارد.
سبک زندگی و درمان های خانگی:
تغییر سبک زندگ ی به شما در کنترل و جلوگیری از فشار خون باال کمک می کند، حت ی اگر داروی فشار خون
مصرف می کنید.
غذاهای سالم بخورید: رژ یم غذایی سالم برای قلب خود داشته باشید. رژ یم های غذایی برای جلوگیری از پرفشاری
خون بر میوه ها، سبز یجات، غالت سبوس دار، مرغ، ماه ی و غذاهای لبن ی کم چرب ی تأکید دارد. مقدار ز یادی
پتاسیم در یافت کنید که می تواند به جلوگیری و کنترل فشار خون باال کمک کند. چرب ی اشباع و چرب ی ترانس
کمتری )روغن های جامد( بخور ید.
نمک رژیم غذایی خود را کاهش دهید: هدف این است که سدیم را به کمتر از 2300 میل ی گرم )میل ی گرم( در
روز یا کمتر محدود کنید. با این حال، مصرف کمتر سدیم 1500 میل ی گرم در روز یا کمتر، برای بیشتر بزرگساالن
ایده آل است.
می توانید با کنارگذاشتن نمکدان، مقدار نمک خود را کاهش دهید، اما به طور کل ی باید به مقدار نمک ی که در
غذاهای فرآوری شده می خور ید مانند سوپ های کنسرو شده یا شام های منجمد نیز توجه داشته باشید.
وزن سالم داشته باشید.: داشتن وزن مناسب یا کاهش وزن در صورت اضافه وزن یا چاق ی، می تواند به شما در
کنترل فشار خون و کاهش خطر مشکالت مربوط به سالمت ی کمک کند. به طور کل ی، ممکن است با هر کیلوگرم
از دست دادن وزن، فشار خون خود را حدود 1 میل ی متر جیوه کاهش دهید.
فعالیت بدن ی را افزایش دهید: فعالیت بدن ی منظم می تواند به شما در کاهش فشار خون، کنترل استرس، کاهش
خطر ابتال به چندین مشکل سالمت ی و کنترل وزن کمک کند.
حداقل 150 دقیقه در هفته فعالیت هوازی متوسط یا 75 دقیقه در هفته فعالیت هوازی شدید یا ترکیب ی از
فعالیت متوسط و شدید را دنبال کنید. به عنوان مثال، بیشتر روزهای هفته حدود 30 دقیقه پیاده روی سر یع را
امتحان کنید.
الکل را محدود کنید: حت ی اگر سالم باشید، الکل می تواند فشار خون شما را افزایش دهد. اگر می خواهید الکل
بنوشید، این کار را با اعتدال انجام دهید. برای بزرگساالن سالم، این به معنای حداکثر یک شات در روز برای زنان
و حداکثر دو شات در روز برای آقایان است.
سیگار نکشید: تنباکو می تواند به دیواره رگ های خون ی آسیب برساند و روند جمع شدن پالک در رگ ها را تسر یع
کند. اگر سیگار می کشید، از دکتر خود بخواهید تا شما را در ترک سیگار کمک کند.
استرس را مدیریت کنید: تا حد ممکن استرس را کاهش دهید. تکنیک های تطابقی، مانند شل کردن عضالت،
تنفس عمیق یا مدیتیشن را تمر ین کنید. داشتن فعالیت بدن ی منظم و خواب ز یاد نیز می تواند به شما کمک
کند.
آرامش یا تنفس آرام و عمیق را تمرین کنید.:
فشار خون را در دوران بارداری کنترل کنید. اگر خانمی با فشار خون باال هستید، با پزشک خود درمورد کنترل فشار
خون در دوران بارداری مشورت کنید.
سازگاری و پشتیبانی
فشار خون باال مشکل ی نیست که بتوانید آن را درمان کنید و سپس آن را نادیده بگیر ید. این شرایط را که باید
تا آخر عمر مدیر یت کنید. برای کنترل فشار خون:
داروهای خود را به درست ی مصرف کنید. اگر عوارض جانب ی یا هز ینه ها مشکل ی ایجاد کرد، مصرف داروهای خود را
متوقف نکنید. در مورد گز ینه های دیگر از پزشک خود سوال کنید.
و یز یت های منظم پزشک را برنامه ر یزی کنید.
رعایت تغییر در سبک زندگ ی ممکن است دشوار باشد، به خصوص اگر عالئم فشار خون باال را مشاهده یا احساس
نکنید. اگر به انگیزه نیاز دار ید، خطرات مرتبط با فشار خون باال کنترل نشده را به خاطر بسپار ید. این ممکن است
کمک کند تا از حمایت خانواده و دوستان خود نیز استفاده کنید.
عالیم خطر:
اگر دچار سردرد، خواب آلودگی، سرگیجه شدید، احساس ضعف در پاها، بازوها یا عضالت صورت، اشکال در صحبت
کردن، تغییر بینایی، بی حسی یک طرف بدن و خونریزی از بینی شدید بالفاصله به 115 تماس بگیرید یا به
اورژانس بیمارستان مراجعه نمایید.